Tôi phải lấy làm ngưỡng mộ những o những mệ người Huế.
Phụ nữ Việt, sinh sống thôn quê, phần đông vai u thịt bắp, gánh gồng gia đình. Nuôi heo đặng nuôi con. Phần lớn khó nghèo và đáng ngưỡng mộ.
Nhưng ở Huế, cái đói khổ có phần khốc liệt hơn. Những người đàn bà suốt đời, phần lớn, bị trói buộc vào rất rất nhiều những quy định không thành luật của tập tục lề thói, khiến cho họ đánh mất đi sự tự do và bản năng sáng tạo. Những cuộc đời lặp lại trong vô thức. Nhẫn nhục, tuân phục và không dám phẫn nộ hoặc phản kháng.
Trái ngược với sự chặt chẽ đến khô khan của tục lệ mà người phụ nữ tuân phục, đa số nam nhân được ưu ái và do đó thường phóng túng, phóng khoáng hơn hẳn, tuy rằng kha khá người, vì thế, kỉ luật yếu.
Nhiều nhà thơ mà không phải văn, có thể từ đây xuất hiện.
Những người phụ nữ tội nghiệp và yếu đuối nhẫn nhịn đến trọn đời.
Việc cuối cùng họ thường làm là trao lại của cải và cả thái độ sống ấy cho con cháu. Như một di sản.
Chúng ta không có bước nhảy nào cả. Sự phóng túng nam nhân và sự nhẫn nhịn khắc kỉ nữ giới, ở đây, vẫn như hai đoàn tàu ngược chiều.
